Wolfgang Hopyl
Jump to navigation
Jump to search
Wolfgang Hopyl
1489-1522
Imprimeur, libraire-juré.
In partnership with Jean Higman from 1494 to c. 1500 and with Higman’s successor, Henri Estienne, in 1502-1503.
Dates in colophons are usually expressed in words until about 1510, then often in figures, especially for the year date.
- Addresses
- At the sign of St George, rue St-Jacques (in vico diui Iacobi ad intersignium sancti Georgii).
- References
- Renouard, Répertoire, pp.206–7.
- Claudin, ii, 67-xxx.
- H. Stein, L’atelier de W.Hopyl, 1891, and ‘Nouveaux documents sur W. Hopyl’ in Bibliographie moderne (1905) nos 3 and 4.
- BnF Data: Wolfgang Hopyl (14..-1522)
- Devices
- Renouard 453: in use from 1517.
- Compartments
- A: Silvestre 1066, not in Renouard; 178 x 135 mm; two circular slots for text, the upper one crowned, with two eagles as bearers and two trees; in use between 1498 and 1516.
- B: Renouard 454; bottom section 41 x 190 mm, with motto ‘FORTVNA OPES AVFERRE NON ANIMVM POTEST’; in use from 1514.
- Types
Name | Size | Dates | Notes |
---|---|---|---|
with references to Higman’s types in BMC viii) | |||
R16 | 80 | 1498?–1510 | not BMC’s 80R |
R7 | 100 | 1508–1514 | not BMC’s 100R |
T32 | 52 | 1510 (plain s), 1515 (curly s) | |
T29 | 69 | 1504–1510 | |
T29 | 74 | 1513–1519 | apparently 69T cast on a larger body |
T23 | 96 | 1495–1519 | BMC’s 93G; measures 94 in 1510; curly s in 1515 |
T23 | 96(112) | 1504–1506 | conjugate for 112T |
T17 | 112 | 1495–1506 | BMC’s 111G |
T17 | 112(114) | 1514-1517 | 112T recast on a larger body with the uppercase of 114T |
T16 | 114 | 1506-1520 | |
T16 | 114(145) | 1515 | conjugate for 145T |
T11 | 145 | 1497–1519 | BMC’s 145G |
T6 | 225 | 1506, 1514–1520 | has rotunda caps in 1506 |
Gk5A | 80 | 1503 | |
— | 1507, 1515, 1519 | note heads 2.0 mm | |
— | 1489?–1517 | note heads 2.5/3.0 mm | |
— | 1519 | note heads 3.2 mm |
- Lombards
Size | Dates |
---|---|
3.0 mm | 1513–1519 |
5.5 mm | 1489–1517 |
6.5 mm | 1510–1516 |
7.5 mm | 1505–1519 |
10.0 mm | 1497–1506 |
11.0 mm | 1489–1517 |
14.0 mm | 1515 |
- Initials
- The 28 mm and 15 mm series (criblé, with no outer rule) are found from 1504. Three other sets (23, 32, 39 mm; criblé, mostly with no outer rule) are found from 1513/1514, and a 22 mm set with a black ground and an outer rule from 1519.
- Signatures
- folios: ‘$.i.’ and ‘$.j.’–‘$.v.’
- octavos: ‘$.i.’ and ‘$.j.’–‘$.iiij.’
- Some books signed ‘$.1.’–‘$.4.’ in 1514.
- Often uses a Maltese cross for preliminary signature (1504–1520).
- Catchwords
- none.
1 September 1504[Liturgies. Missals. Salisbury.]Missale ad consuetudinem insignis ecclesie Sarum.[Paris]: In alma Parisiorum Academia Anno Millesimo quingentesimo quarto: die vero decimo tertio kalendas mensis Septembris. [Colophon:] Anno Millesimo quingentesimo quarto kalendas Septembris. Impensis Gerardi cluen de ammerfort: et Francisci byrckman sociorum [in London?]. diligentia vero vvolffgangi hopylij, [1504].2°: ✠⁸ a–q⁸ r¹⁰ s¹²; A–I⁸; ²A–F⁸ G¹⁰.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann and Gerhard Cluen von Amersfoort in London (or Cologne?).
[View full record] C.36.l.8. 13 September 1504Lyndwood, William, 1375?-1446.Constitutiones legitime seu legatine regionis Anglicane: cum interpretatione I. de Athon, necnon et constitutiones prouinciales ab archiepiscopis Cantuariensibus.[Paris]: [Colophon:] coimpressa arte Magistri wulfgangi hopilij: impensis eiusdem: et Ioannis confluentini: in inclyta Parrhisiorum academia. Anno Millesimo quingentesimo quarto: ad idus Semptembris [sic] [1504].2°: A–B⁸ a–o⁸ p⁶ q–t⁸ v⁶ (v6 blank?).Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for himself and Hanse de Coblencz.
[View full record] 15.b.11.
494.i.15 (tp mutilated)
707.h.5.1504Laudes beatissimi patris nostri. Francisci. Regula et vita fratrum minorum.[Paris]: [pr. by W. Hopyl?, for D. Roce], [c. 1504].8°: A⁸ B⁴ (B4 blank?).Printed in Paris for Denys Roce, possibly printed by Wolfgang Hopyl, though a 190 mm Rotunda is not found in his books catalogued here nor in BMC viii.
[View full record] C.38.c.31 (lacks B4) September 1505Jacobus, de Voragine, approximately 1229-1298.[Legenda aurea. Dutch.]Hier beghint tvvinter [tsomer] stuck des Passionaels dat ghehieten is Aurea legenda.[Paris]: [Colophon:] Voleynt te Parijs By Wolffgang Hopyl voer Willem Houtmart boec vercoper wonende te Brusel in brabant. Int iaer M.CCCCC. en .v. in die maent Sep. [part 2:] Gheprent te Parijs int sint Iacobs strate in teyken van sint Iorys [address of W. Hopyl], voor Willem Houtmart ... Int iaer M.CCCCC. en .vijf. [1505].2°: A–X⁸ Aa⁶; π² a–y⁸ z⁶.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Willem Houtmart in Brussels.
[View full record] C.110.g.2 (lacks y8) 1505[Liturgies. Rituals. Paris. Confrèrie des bourgeois de Paris.]Officium inhumationis confratrum defunctorum magne confratrie burgensis Parisiensis.[Paris]: [Colophon:] imprimee par [sic] Symon vostre [pr. by W. Hopyl], [c. 1505].8°: A⁸ B⁴.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Simon Vostre.
[View full record] C.23.a.20 (vellum) 23 March 1506Lyndwood, William, 1375?-1446.Prouinciale seu constitutiones Anglie.[Paris]: Venales habentur London. apud bibliopolas in Cimiterio sancti Pauli: In signo sanctissime Trinitatis [address of H. Jacobi] et sancte Anne matris marie [address of J. Pelgrim]. [Colophon:] summa cura atque diligentia wolffgangi Hopylij reuisum, emendatum atque In inclita Parisiorum Academia Impressum. Impensis mercatoris London. wilhelmi Bretton. Anno Millesimo quingentesimo quinto .xxiij. Martis [1505 (1506 n.s.)].2°: A–C⁶, a–g⁸ h–x⁸/⁶ y–z⁸ &⁸.
[View full record] 5.f.1(1).
C.122.h.1(1).13 August 1506[Liturgies. Missals. Cologne.]Missale ad consuetudinem insignis ecclesie Coloniensis.[Paris]: In alma Parisiorum Academia Anno Millesimo quingentesimosexto. die vero xx. kalendas mensis Septembris. Venale reperitur [in Cologne] in vico sancti Marcelli: in intersignio sancti Marci: iuxta ecclesiam beati Pauli apostoli [pr. by W. Hopyl]. [Colophon:] Anno Millesimo quingentesimosexto: die vero decimotertio kalendas Septembris [1506].2°: ✠ a–q⁸ A–D⁶ aa–hh⁸ ii⁴ a–d⁸ e⁶.Printed in Paris with the type and compartment of Wolfgang Hopyl for Gerhard Cluen von Amersfoort in Cologne.
[View full record] 3366.dd.7 (destroyed by bombing in World War II) 13 September 1506Church of England.[Constitutiones.]Constitutiones legitime seu legatine regionis Anglicane: cum ... interpretatione dni Iohannis de Athon.[Paris]: Parisijs coimpresse [pr. by W. Hopyl]. [Section title:] Venales habentur London. apud bibliopolas In Cimiterio sancti Pauli. In signo sanctissime Trinitatis, et sancte Anne matris marie [addresses of H. Jacobi and J. Pelgrim], [1506].2°: ✠⁶ ✠✠⁶ A–I⁸ K⁶ (K6 blank).Printed in Paris for Henry Jacobi, William Bretton and Joyce Pelgrim in London, with the typographical material of Wolfgang Hopyl.
[View full record] 5.f.1(2) (lacks K6 blank)
C.122.h.1(1) (lacks K6 blank)10 January 1508Cyril, Saint, Patriarch of Alexandria, approximately 370-444.[In evangelium Ioannis.]Opus insigne beati patris Cyrilli patriarche Alexandrini in euangelium Ioannis.[Paris]: [Colophon:] Parisiis in officina Vuolffgangi hopilii, impensis eiusdem Vuolffgangi, Ioannis Parui et Thielmanni keruer. Anno quingentesimo octauo supra millesimum, decima Ianuarii [1508].2°: a–o⁸ p⁸[-p3–p8]; A¹² B–G⁸ H⁶; p⁴[=p5–p8] q–z A–C⁸ D⁴.
[View full record] C.108.y.6(1). 25 June 1510Burgo, Joannes de.Pupilla oculi omnibus presbyteris precipue Anglicanis summe necessaria per ... Iohannem de Burgo ... compilata.[Paris]: Impensis Vvilhelmi bretton Venundatur London. apud bibliopolis in cimiterio sancti Pauli: sub intersignio sanctissime et indiuidue trinitatis. [Colophon:] in alma Parisiorum academia opera wolfgangi hopylij impressa, Anno Millesimo quingentesimodecimo .vij. kalendas Iulij [1510].4°: a–r⁸ s¹⁰.
[View full record] 4498.g.15 (lacks s10)
474.c.20.
474.c.7 (lacks s2–s9)21 August 1510[Bible. Latin.]Pars prima. Biblia exigue molis, ac plures in partes diuisibilis.[Paris]: Venalis habetur in officina vvolffgangi hopilij [Colophon:] in Parisiorum academia, opera ac impensis wolffgangi hopylij, [21 Augusti 1510].8°: ✠⁴ a–q⁸ r⁴ A–H⁸; aa–zz && ʔ aaa–lll⁸ mmm⁴; A–H⁸; AA–XX AAA–CCC⁸ DDD⁴; [1–22 A–H⁸].Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for himself.
[View full record] 3015.aa.19 (parts 1–4)
C.65.e.2 (part 3)
Davis 2 (part 1)3 October 1510[Liturgies. Missals. Cluniacs.]Missale ordinis Cluniacensis.[Paris]: In alma Parisiorum academia Impensis Simonis vostre et Godefridi de Marnef impressum. Anno M.cccccx. vii. octobris. [Colophon:] Impressum in alma Parisiorum academia apud sacram edem sancti Benedicti ad signum sancti Georgii [address of W. Hopyl] Impensis Simonis vostre et Godefridi de marnef, Anno .M.ccccc.x. iij. octobris [1510].4°: ✠ a–n⁸ o⁴; A–B⁸; A–M⁸.
[View full record] C.52.c.7. 1 December 1510Speculum spiritualium in quo non solum de vita actiua et contempletiua: verum etiam de viciis ... ac virtutibus ... tractatur.[Paris]: Venale habetur Londonie apud bibliopolas in cimiterio scti Pauli ad signum sanctissime ac indiuidue trinitatis. [Colophon 1:] in alma Parisiorum academia per wolffgangum hopylium sunt impressa: sumptibus ac expensis Guilhelmi bretton ciuis London. Anno millesimo quingentesimo decimo. [Colophon 2:] finit. Anno millesimo quingentesimodecimo kalendas decembris [1510].4°: A¹⁰ a–z & ʔ ꝝ⁸ ²A¹⁰.
[View full record] 3835.b.20 (sig. y misbound)
473.b.6 (badly wormed)
C.64.e.5(1).1510Baptista, Mantuanus, 1448-1516.[De fortuna.]F. Baptistae Mantuani opusculum de Fortuna .[Paris]: Venale habetur in vico sancti Iacobi: ad signum sancti Georgij apud aedem sacram sancti Benedicti [address of W. Hopyl or J. Waterloose?]. [Colophon:] Impressum Parrhisijs per Nicolaum de pratis. Anno .M.D.X. [1510].4°: a–b⁴.
[View full record] 11405.bb.35(3). 17 March 1513[Bible. Selections. Latin.]Diuinarum sententiarum librorum biblie ... collectiarum ... Iohannis de Pechano ... labore compilatum.[Paris]: [Colophon:] Parisius per wolffgangum hopilium impensis Francisci byrckman ciuis Coloniensis, Anno .1513. Die .17. mensis Martij.8°: ✠⁸ a–z & A–Q⁸.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in Cologne.
[View full record] 1017.b.5 (lacks sig. r)
3129.b.40 (lacks Q8; prelims misbound)4 April 1514Cyril, Saint, Patriarch of Alexandria, approximately 370-444.[Thesaurus.]Preclarum opus Cyrilli Alexandrini quod thesaurus nuncupatur.[Paris]: Venale habetur in uico sancti Iacobi, apud sanctum Benedictum: ad signum sancti Georgii [address of W. Hopyl], 1514, [Colophon:] Parisiis impressus, anno 1513, quarta die Aprilis, per Vuolfgangum Hopylium, [1514 n.s.].2°: a⁴ A–L⁸.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in Cologne.
[View full record] 1010.d.2(1).
3805.d.1.
C.108.y.6.14 April 1515Pseudo-Dionysius, the Areopagite.Theologia viuificans. Cibus solidus Dionysii Coelestis hierarchia ...[Paris]: [Colophon:] In alma Parisiorum academia per Henricum Stephanum, Anno .1515. die vero mensis Aprilis decima quarta.2°: a–z A–E⁸.Printed in Paris by Henri Estienne (for Wolfgang Hopyl?).
[View full record] 3625.a.1. 20 May 1514Cyril, Saint, Patriarch of Alexandria, approximately 370-444.[Commentarii in Leviticum.]Eximii patris Cyrilli Alexandrini Commentarii in Leuiticum.[Paris]: Venalis habetur in uico sancti Iacobi, apud sanctum Benedictum: ad signum sancti Georgii [address of W. Hopyl], 1514, [Colophon:] Parisiis emissus est ex officina libraria Vuolgangi Hopylii, Anno decimoquarto supra millesimum et quingentesimum, uicesima die Maii [1514].2°: A–H⁸.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in Cologne.
[View full record] 1010.d.2(2).
3805.f.22.28 November 1514[Liturgies. Missals. Salisbury.]Missale ad vsum et consuetudinem Sarum.[Paris]: [Colophon:] In alma Parisiorum academia opera vvolffgangi Hopylij, impensis vero Francisci byrchman, elimatissime impressum, 1514 28 Nouembris.2°: a–i⁸ l⁶ m–t⁸ v–y⁶; A–H⁸ I¹⁰; ²A–H⁸.Printed in Paris byWolfgang Hopyl for Franz Birckmann in London.
[View full record] C.41.g.2 (vellum; lacks title-page and t7,8 v1–3, I10, ²H8) 17 April 1515[Liturgies. Missals. Cistercians.]Missale completissimum ad vsum Cisterciensis ordinis.[Paris]: [Colophon:] pro Engleberto et Godfrido de Marnef per strenuum impressorem Vvolffgangum hopylium, anno M.cccccxv. xvij. Aprilis impressum [1515].2°: ✠⁸ a–s⁸ t⁶; A–N⁸ O⁶.
[View full record] L.18.d.18. 1 July 1515[Liturgies. Missals. Utrecht.]Missale Traiectense completissimum: cum multis missis votiuis nunquam antea impressis.[Paris]: [Colophon:] Completum in vrbe Parisiensi Impressore volffgango hopylio. Anno M. quingentesimo decimo quinto. kl. Iulij [1515].2°: ✠⁸ a–s⁸ t–v⁶; A–I⁸ K⁶; ²A–E⁸ F⁶ G⁸.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann.
[View full record] 471.f.1.
C.41.g.5 (vellum; lacks title-page)1515[Liturgies. Missals. Salisbury.]Missale as vsum atque consuetudinem insignis ecclesie Sarum.[Paris]: [Colophon:] In alma Parisiorum academia a wolffgango Hopylio impensis Francisci byrckman ciuis Coloniensis. Impressum, Anno 1515.8°: ✠ a–z & ʔ⁸; A–L⁸; ²A–H⁸ I⁴; aa⁸ bb⁴.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in Cologne and London.
[View full record] C.35.d.6. 1516Johannes, Guallensis, -1285.Summa collationum Iohannis Gallensis.[Paris]: [Colophon:] a vvolffgango Holpylio [sic] in vico scti Iacobi impressa. Anno. 1516.4°: ✠⁴ a–k⁸.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in Cologne.
[View full record] 474.c.9(1).
C.64.e.5(3).1516Thomas, de Cantimpré, approximately 1200-approximately 1270.Liber aprum, aut de Apibus mysticis, siue de proprietatibus Apum: seu vniuersale bonum.[Paris]: [pr. by W. Hopyl, for F. Birckmann (Cologne)], [1516].4°: ✠⁶ A–L⁸ M⁶.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in Cologne.
[View full record] 474.c.9(3).
C.64.e.5(2).1516Legrand, Jacques, approximately 1365-1415.Sophologium Iacobi magni ... et vita eiusdem.[Paris]: [Colophon:] a wolffgango Hopylio impressum, Anno 1516.4°: ✠⁴ A–M⁸ N⁴.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in Cologne.
[View full record] 474.c.9(2). 22 February 1517[Liturgies. Psalters. Salisbury and York.]Psalterium cum hymnis secundum vsum et consuetudinem Sarum et Eboracen.[Paris]: [Colophon:] Impressum Parisij [sic] Expensis Francisci Byrkmam [sic] ciuis Coloniensis [and W. Bretton, London]. Anno M.ccccc. xvj. Die vero .xxij. Februarij [1516 (1517 n.s.?)].4°: πA⁸ a–q⁸ r¹⁰ A–E⁸.Printed in Paris with the typographical material of Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in Cologne and William Bretton in London.
[View full record] C.5.g.6 (lacks E8) 15 October 1517[Liturgies. Missals. Langres.]Missale diocesis Lingonensis.[Paris: [Colophon:] In alma parisiorum academia impensis Iohannis parui impressum [by W. Hopyl]. Anno Millesimo .CCCCC .xvij. xv. Octobris [1517].2°: ✠⁸ a–q⁸ r⁶ s⁴ t² v⁶; A–H⁸ I⁶; ²A–C⁸ D–E⁶.Printed in Paris for Jean Petit with the compartment and typographical material of Wolfgang Hopyl.
[View full record] C.132.h.43. 20 October 1517[Liturgies. Missals. Rome.]Missale ad sacrosancte Romane ecclesie vsum.[Paris]: [Colophon:] In alma Parisiorum academia impensis Simonis vostre, et Thielmani Keruer impressum [pr. by W. Hopyl]. Anno millesimo quingentesimo decimo septimo. xx. Octobris [1517].2°: ✠⁸ a–i⁸ k⁶ l⁴; A–C⁸ D¹⁰; <A>⁸ <B>–<C>⁶ <D>⁴; ²A–F⁸; ²<A>–<H>⁸ <I>¹⁰.Printed in Paris for Simon Vostre and Thielman Kerver with the typographical material of Wolfgang Hopyl.
[View full record] C.24.c.12 (vellum) 28 March 1518Valerius Maximus.[Facta et dicta memorabilia.]Valerij Maximi dictorum ac factorum memorabilium tam Romanorum, quam externorum Collectanea.[Paris]: Vęneunt Lutecię in Aedibus Vuolphangi [sic] Hopil. [Colophon:] Parisiis [pr. by the successors of J. Barbier], anno Millesimo Qingentesimo [sic] Decimo septimo, Quinto Calendas Aprileis [1517 (1518 n.s.)].2°: A⁴ a–z aa–yy⁸ zz⁴.Printed in Paris for Wolfgang Hopyl and Jean Petit with the typographical material of Jean Barbier and his successors.
[View full record] C.78.c.1. 1519[Liturgies. Antiphoners. Salisbury. Pars hiemalis.]Antiphonale ad vsum ecclesie Sarum.[Paris]: [Colophon:] Impressum in alma Parisiorum academia per vvolffgangum hopylium, impensis Francisci byrckman ciuis Coloniensis. Anno millesimo quingentesimo decimo nono [1519].2°: a–z & ʔ ť⁸; aa–gg ⁸ hh⁴; ✠ ²a–z &⁸; A–E⁸ F¹⁰; A–I⁸ K⁶.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in Cologne.
[View full record] C.35.l.3 (vellum; lacks ť8, aa1, hh4, ✠ ²a–z &⁸
and A–E⁸ F¹⁰)14 February 1520[Liturgies. Missals. Dominicans.]Missale predicatorum.[Paris]: [Colophon:] In alma Parisiorum academia a vvolffgango Hopylio Parisius impressum. Anno Millesimo quingentesimo decimo nono .xvj. kalendas Martij, [1519 (1520 n.s.?)].8°: ✠⁸ a–y⁸; A–M⁸ N⁴; ²A–I⁸.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl.
[View full record] 1412.c.22.
3365.a.19 (destroyed by bombing in World War II)1520[Liturgies. Antiphoners. Salisbury. Pars estivalis.]Antiphonarii ad vsum Sarum volumen secundum.[Paris]: [Colophon:] Impressum in alma Parisiorum academia per vvolffgangum hopylium, impensis Francisci byrckman ciuis Coloniensis. Anno millesimo quingentesimo vigesimo [colophon 2:] Venalis habetur Londonij a Francisco byrckman in cimiterio sancti Pauli, [1520].2°: a–i⁸; ✠⁶; ²a–z & ⁸; A–E⁸ F¹⁰; ²A–X⁸ AA–BB⁶.Printed in Paris by Wolfgang Hopyl for Franz Birckmann in London.
[View full record] C.35.l.4.
© DJS, 25/06/2020